Yanıtım: Hayır
Bazen erkekler ve kadınlar (özellikle kadınlar) östrojen baskın bir vücuda saihp olaiblyorlar. Bunun en önemli örneği erkeklerde aşırı duygusallık ve jinekomasti (meme büyümesi), kadınlarda ise meme, rahim kanseri, çikolata kistleri, regl öncesi sinirlilik, şeker isteği, ağrı gibi durumların görülmesidir (bunlarla sınırlı değil elbet). Keten tohumu da fitoöstrojen (bitkisel östrojen) içerdiğine göre o zaman uzak durulmalı mı?
Örneğin kremlerde vb paraben, fitalat vb var, bunlar da östrojenik etkiye sahip, herkesin bunlardan uzak durmasını söylüyor ve östrojenik etkilerinden dolayı yukarıdaki semptomların çıkmasında rolü olduğunu ve kansere sebebiyet vereceğini belirtiyor ve uyarıyoruz. Bu kimyasallar ksenoöstrojen diye geçer ve kanserle direk ilişkilidir, sadece ilişkili değil, mekanizma olarak da gösterilmekte ve fare deneylerinde kanser oluşumu görülmektedir. Keten tohumu da östorjen içerdiğinden, zaten içerde fazla östrojen varsa, yani yüksek östrojen belirtileri gösteriyorsak, o zaman bizim için zararlı hatta kanserojenik olabilir mi? Ksenoöstrojenler gibi zararlı olabilir mi?
Bilimsel çalışmalar ne diyor?
Yapılan araştırmalar keten tohumu tüketiminin östrojenin olumsuz etkilerini azalttığını belirtiyor. Birçok çalışmada tümör büyümesini azalttığı ve diğer birçok belirtinin azlamasını sağladığını belirtmektedir. Tamoxifen ile birlikte kullanımının, tek başına tamoxifen kullanımına göre daha iyi etkileri olduğu gösteriliyor. Kanser riskini azalttığı ve tümör büyümesini yavaşlattığı hatta küçülmesine destek olduğu da beliritiliyor.
Peki nasıl yapıyor bunu?
Ketentohumundaki önenli oranda lignan adı verilen yapılar bulunmaktadır. Lignanlar bağırsaklardaki bakteriler sayesinde emterolakton ve entrodiol a dönüştürülürler. İkisi de bağırsaklardan emilir ve östrojen öpleklüne benzer yapılrı nedenyile östrojenle yarışarak östorjen reseptörlerine tutunurlar. Bu durumda östrojen tutunamaz ve östorjenin olumsuz etkileri daha az görülmeye başlar.
Ne gibi bulgular var?
Meme kanseri: keten tohumu antiöstrojenik etkiye sahip ve ER+ farelerde antikanser etkileri var (fare çalışması) (DOIhttps://doi.org/10.1158/1078-0432.CCR-06-1651 PubMed:17289903)
Kalp-damar hastalığı: menopozal kadınlarda 12 ay keten tohumu tüketimi kalp damar hastalık riskini azaltacak etkiye sahiptir (insan çalışması) (https://doi.org/10.1016/j.nut.2007.09.003 https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0899900707003024)
Doğruganlığı artırması: ilişki öncesi bir süre ketentohumu tüketiminin rahim içinin doğruma daha hazır olmasına yardımcı olmasındna dolayı sağlıklı doğum ihtimalini artırıyor (ineklerde yapılan bir çalışma, Canadian Journal of Animal Science. 87(3): 343-352. https://doi.org/10.4141/CJAS06017)
Tiroit kanserine karşı koruyucu etkisi: keten tohumunu tüketimi ile tiroit kanseri riski azalmakta (epidemiyolojik, insanların tüketimleri sorgulanarak elde edilen bir çalışma, Phytoestrogens and Thyroid Cancer Risk Pamela L. Horn-Ross, K. J. Hoggatt and Marion M. Lee Cancer Epidemiol Biomarkers Prev January 1 2002 (11) (1) 43-49;)
Ne kadar tüketilmeli?
Tedbiri elden bırakmamak için günde 2-3 yemek kaşığı kadar yeni çekilmiş ketentohumu tüketiminin ideal olduğu belirtiliyor. Keşke buğday için de aynısı dense öyle değil mi J
Diğer taraftan eğer siz ketentohumu tükettiğinizde belirtileriniz artış gösteriyorsa o zaman tüketmekte ısrar etmemelisiniz. Sadee keten tohumu için değil tüm besinler için aynı şeyi söyleyebilirim.
Sağlıklı günler dilerim,
İlker Pazarbaşı
Diğer Kaynaklar:
Calado A, Neves PM, Santos T and Ravasco P (2018) The Effect of Flaxseed in Breast Cancer: A Literature Review. Front. Nutr. 5:4. doi: 10.3389/fnut.2018.00004
https://www.oncologynutrition.org/erfc/healthy-nutrition-now/foods/flaxseeds-and-breast-cancer