Covid çıktı çıkalı maskeler hayatımızın bir parçası oldu. Maske-mesafe kuralı her yerde ve biz de bu kurallara uyuyoruz. Ancak maske takmak da zararlı olamaz mı? Sonuçta bir bez sürekli burnumuzda ve nefes almamıza engel olabilir.
Bu sorunun cevabını bir çalışmada buldum. 20 Nissan 2021’de yayınlanmış bu çalışmanın özetini paylaşayım:
Bu çalışma bir meta-analiz çalışması. Yani bu konuyu ele alan birçok çalışmayı bir araya getirerek hepsini analiz etmiş ve bir sonuca varılmıştır. Bu meta analiz çalışmasına toplam 65 çalışma dahil edilmiş. Bunların 44 tanesi maske kullanımının olumsuz etkileri olduğunu bulmuş. Bu olumsuz sonuçları belirten 44 çalışmanın 22 tanesi covid-19 sürecinden önce, diğer 22 tanesi ise covid sürecinde yapılmış. Çalışmaların 31’i deneysel, 13’ü gözlemsel. Bu çalışmada incelenen maskeler cerrahi, N95 ve kumaş maskeler.
Maske takılması ile birlikte oksijen azlığı, baş ağrısı, fazla yorgunluk, vücut sıcaklığının artması, nefes alamama, baş dönmesi, kan basıncının artması, agresiflik-üzüntü durumlarının artması, akne, rinit belirtilerinin görüldüğü belirtiliyor. Daha kötüsü ise organlar-sistemler ilintili sorunlar genellikle mesleki olarak maske takması gerekenlerde görülüyor (örn. doktor, hemşire vb). Bu durumun genel adına ise “maske nedenli yorgunluk sendromu (Mask-Induced Exhaustion Syndrome (MIES)) deniyor.
Maske-mesafe iyi tamam ama ya bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi? Yani bağışıklığı güçlendirmek için onca bilgi varken, hatta fonksiyonel yaklaşım olarak beslenme ve besin destekleri gibi birçok kaliteli bilgi varken, sadece maske ve mesafeyle kim korunabilir?
Ben çok yüksek olasılıkla covid geçirdim. Ancak gidip test yaptırmadım. Sadece kendimi izole ettim. Evimde ailemden başka kimseyle temas etmedim. Ailem covid GEÇİRMEDİ.
Covid de birden bire başlamadı. Üç gün boyunca kendime dikkat etmedim, soğukta kaldım ve bunu önemsemedim. Üçüncü günün sonunda hastalık belirtileri başladı.
Belirtilerin arasında; aşırı yorgunluk, kesik nefes alma, ishal, iştahsızlık ve aşırı su içme isteği vardı. O haldeyken dışarı çıkmamak herkes için en iyi yöntemdi.
Dikkat ederseniz, kendime dikkat etmediğimde ortaya çıktı. Muhtemelen bende zaten vardı ama hiç belirti yoktu. Ve yine dikkat ederseniz çok şükür ki ailem belirti göstermedi. Maske mesafe tamam ama bağışıklık sistemi güçlü değilse maske-mesafe boşuna olabilir mi?
Sağlıklı günler dilerim,
İlker Pazarbaşı
Kaynak: Kisielinski, K.; Giboni, P.; Prescher, A.; Klosterhalfen, B.; Graessel, D.; Funken, S.; Kempski, O.; Hirsch, O. Is a Mask That Covers the Mouth and Nose Free from Undesirable Side Effects in Everyday Use and Free of Potential Hazards? Int. J. Environ. Res. Public Health 2021, 18, 4344. https://doi.org/10.3390/ijerph18084344