Tiroit fonksiyonlarının azlığı, diğer bir deyişle tiroitlerin az çalışması veya metabolizma hızının düşmesi birçok kişide kilo alımına sebep oluyor. Eğer tiroitleriniz yavaş çalışıyorsa kabızlık, karaciğer yağlanması görülebilir, kilo verme yavaşlar, zihinsel işlevlerde düşüşler olur, hızlı veya erken yorulma meydana gelebilir. Hipotiroit ve haşimoto tiroiditi de tiroitlerin yavaş çalıştığı durumlardır. Tiroitlerinizin yavaş çalışması durumunda sizlere birkaç önerim var:
1) Hangi diyeti yapacağınıza karar verin. Bu diyet eliminasyon, otoimmün taş devri, düşük fodmap veya düşük histamin diyetleri olabilir. Diyetinizi nasıl seçeceğinizin bilgisi diyetisyenlerde. En kolay hali ile size dokunduğunu bildiğiniz besinlerin çıktığı bir taş devri diyeti yapabilirsiniz. Ama detay değerlendirme gerekebilir, farklı bir yol izlenmesi gerekebilir, bu konuda diyetisyeniniz size yardımcı olacaktır.
2) İyot: Fayda da zarar da verebilir. Tiroitlerinizin hızlı da yavaş da çalışmasına neden olabilir. Eğer haşimoto tiroiditi hastasıysanız, sadece sizi takip eden uzmanın danışmanlığında kullanın. Değilseniz günlük 150 mcg ile denemeye başlayabilirsiniz. Yavaşça artırarak 1 ml/gün seviyelerine çıkarabilirsiniz. Vücudunuz tepki gösterirse tekrar dozu azaltın. İyot kullanımınızdaki artışı her zaman yavaş yapın.
3) Lahanagiller: İyot tutucu olduklarından hep dikkatli olunması gerektiği belirtilse de bu konu pubmedde her gördüğümüz çalışmaya eyvallah demememiz gerektiğinin bir başka göstergesidir. Lahanagiller iyot tutarlar doğru, ama bence siz yine de tüketin. Çünkü bu besinler o kadar güzel antioksidan özelliğe sahipler ki… Ve sizin bu besinlerdeki antioksidanlara çok ihtiyacınız var. İyot yetersizliğiniz varsa sizi takip eden uzmanın danışmanlığında iyot desteği kullanabilirsiniz. İyotlu tuz kullanabilirsiniz ama muhtemelen takviye gerekecektir.
4) Tirozin amino asidi: Yüksek kaygı varsa sadece uzman denetiminde kullanın. Bu arada tiroitler yavaş çalıştığında yüksek olasılıkla kaygı da vardır. Bu nedenle kullanımı konusunda diyet + diğer takviyeler eşliğinde kullanılmalı. Meditasyon da eşlik etmeli, kaygı azalmalı. O zaman fayda gösterebiliyor.
5) Çinko, aktif tiroit hormonunun üretilmesine yardımcı olur. En iyi kaynakları sakatat, kırmızı et ve kabuklu deniz canlıları. Balık ve diğer etlerde de var. Ancak yine de destek kullanımı gerekecektir. Günde 30-50 mg arasında kullanımı yeterli olacaktır. Çok uzun süre değil, aralıklı kullanmanızı öneririm. Çinko birikimi ve fazlalığı olabilir.
6) A vitamini: tiroit reseptörlerinin aktifliğini artırır. D vitamini ile birlikte çalışır. En iyi kaynakları sakatatlardır. Bitkilerden gelebilecek A vitamini miktarı çok düşüktür. Yine de bu bitkiler (sarı, turuncu, kırmızı ve yeşiller) tüketilmelidir. Günlük 3000 IU şeklinde destek kullanılabilir. Aralıklı kullanılmalıdır çünkü A vitamini de vücutta depolanabilir ve fazlalığı zarar vermeye başlar.
7) D vitamini: Herkesin destek kullanması gerekir. Bir gün içinde 1000-10000 IU arasında alınmasını öneririm. Diğer taraftan kan bulgularınızı kontrol etmelisiniz. Kan değerinizin 100 değerinin üstünde olmaması daha güvenlidir. Buradaki kontrol sizin elinizdedir. Veya sizi takip eden uzmana danışabilirsiniz.
8) Omega 3: Günlük yüksek doz alabilirsiniz. En az 1000 mg EPA+DHA olmasında yarar var. 3000 mg EPA+DHA daha iyi etki gösteriyor. Bu arada Ayçiçek, mısır, soya yağlarını çıkarın hayatınızdan. (benim kullandığım 2 marka omega 3 var. Biri kyani omega 3, içinde A ve D vitaminleri var, diğeri referansurunler omega 3, içinde D vitamini var. Siz de kyani.com adresinden 3168746 referans kodu ile veya referansurunler.com adresinden 111297 indirim kodu ile alışverişinizi yapabilirsiniz. Ülkemizde başka iyi markalar da var onlara da saygım var tabi :) )
9) Selenyum: aktif tiroit hormonunun üretiminde ve detoksifikasyonda görevli bir mineraldir. Deniz bitkileri ve canlılarında bulunur. Yetersizliğine çok sık rastlanır. Genellikle destek kullanılması gerekir. Kan testinizde yüksek çıkması durumunda desteği kesmeniz gerekir. Selenyum birikebilir ve olumsuz etkiler görülebilir.
10) Fosfoditil serin: stres seviyesini azaltmaya yardımcı olur. Meditasyon, omega 3, magnezyum, B vitaminleri birleşimi ile etkileri daha belirgin olmaktadır. Kullanımı elzem değildir ancak fayda gösterir.
11) Antioksidanlar: Günümüzde artık herkeste yetersizliği var. Çünkü toprağımız zayıf, besinlerimizin besleyiciliği azalmış durumda. Bu nedenle besin desteği ticareti yapan firmalar artmış durumda. Bu nedenle wellness sektörü çığ gibi büyüyor. Bu durumda kaliteli besin desteklerini bulmak ve kullanmak gerekiyor. Ülkemizde kaliteli besin destekleri var. Kurkumin, resveratrol, quercetin gibi destekler birçok markada bulunuyor. Ben antioksidan olarak daha bütüncül içeriğinden dolayı kyani sunrise kullanıyorum. İçerisinde 20’den fazla kırmızı mor meyve ve yeşil sebze var. Ayrıca hint ginsengi (aşvaganda) da bulunuyor.
Bu kadar çok takviyeyi mi kullanmak insanı yoruyor. Biliyorum. Ben de denedim. Gerçekten ayrı bir stres kaynağı bu takviyelerin kullanımı. En iyisi, bu kadar çok takviyeyi uzman denetiminde kullanmak ve uzun süre kullanmamak, ancak magnezyum, omega 3, d vitamini, anitoksidanlar gibi takviyeleri her zaman almak gerekiyor. Her gün yemek yenir mi? O zaman her gün besin desteği kullanılabilir. Her besin takviyesi her gün kullanılmaz tabi. Ama bu 4 destek (mg, omega 3, d vitamini, antioksidanlar) her gün kullanılmalıdır. Aksi bir durum olmadıkça, herkes tarafından kullanılmalıdır.
Sağlıklı günler dilerim,
İlker Pazarbaşı